ترویج فرهنگ قرآنی در کلام رهبری
راههای ترویج توسعه فرهنگ قرآن کریم
مهمترین راههای ترویج توسعه فرهنگ و معارف نورانی قرآن کریم عبارتند از:
- استفاده از نماد منبر؛استفاده از مطبوعات؛ تشکلیابی جامعه قاریان-حافظان.
- گسترش ترجمهی صحیح از قرآن؛احترام قهرمانان قرآنی؛مهندسی رفتار قرآنی.
- جهتگیری مطلوب سازمان اوقاف-امور خیریه؛گسترش مسابقات قرآنی.
- محور قرار دادن معارف-هدایت قرآنی در مباحث-تحقیقات علمی.
استفاده از نماد منبر:
دأب فکر من این است که میخواهیم در جامعه ما کاری بشود که برای قراء قرآن منبر بگذاریم و همچنان که الان وعاظ منبر میروند،قاریان قرآن هم منبر بروند-مثلا نیم ساعت قرآن بخوانند و مردم آن زلال کلام الهی را مستقیم از او بشنوند... (۱)
شما[قاریان]باید بتوانید در یک مجلس بالای منبر بروید-آیات قرآن را بخوانید-مردم با شنیدن این آیات اشک بریزند.ما این را میخواهیم.اگر شما میخواهید این کار را بکنید باید بتوانید با صوت(قرآنی)مجلس را جذب کنید.این آداب-فنونی دارد.(۲)
استفاده از مطبوعات:
اگر شما این(مجلات)را منتشر کنید،از جهت این که جبران عقب ماندگی را تا حدودی میکند،خوب است-از جهت دیگر هم کار مناسبی است که جوانهای ما با معارف و هدایتهای قرآن کریم-لطایف آیات آن،یک مقدار عمیقتر آشنا بشوند که این هم بسیار سودمند-لازم است.از جمله چیزهایی که به نظر من در چنین(مجلات)باید وجود داشته باشد، برداشتهای شیوایی است که انسانهای با ذوق مأنوس با قرآن از تعبیرات قرآنی پیدا میکنند. چون اگر کسی با ذوق هم باشد،ولی مأنوس با قرآن نباشد،این برداشتها را پیدا نخواهد کرد، همان طور که اگر انس هم داشته باشد امّا دارای ذوق-قریحهی جامع الاطرافی،از لحاظ زبان و از لحاظ معارف نباشد،باز هم این برداشتها را پیدا نخواهد کرد،به نظر من بایستی این برداشتها را هر جا دیدید،جمع کنید-در این (مجلات)بگنجانید،که جوانها استفاده کنند.(۳)
تشکلیابی جامعهی قاریان، حافظان :
اگر بخواهیم همه مردم در سطح متوسط قرار بگیرند،باید تعدادی در سطح عالی...داشته باشیم.خاصیت بهترینها این است که متوسطین را به طرف خودشان میکشند-به جلو میبرند به همین دلیل است که قاریان قرآن-خوش خوانان و حافظان-متبحران در قرآن،باید روز به روز بیشتر-بهتر شوند،هم کمیتشان زیاد شود-هم کیفیت آنها بهتر شود.(۴)
گسترش ترجمهی صحیح از قرآن:
فارسی زبانها میتوانند از ترجمهی قرآن استفاده کنند-کلمات قرآن را به طور تقریب بفهمند و مضامین آیات قرآن را دریابند-در آنها فکر و تأمل کنند.باید جوانان-نوجوانان را با متن و ترجمهی قرآن آشنا کرد؛باید با ترجمههای قرآن انس بگیرید بعد از آن که مقداری ترجمهی قرآن و معنای کلمات را فهمیدید آن وقت در قرآن تدبر کنید.حفظ قرآن،فهمیدن مفاهیم قرآن، ترجمهی کلمه کلمهی قرآن،برای کسانی که به زبان عربی آشنایی ندارند،لازم است.وقتی که کلمات قرآن را فهمیدند،آن وقت تدبر لازم است.آیاتی را تلاوت میکنید،علاوه بر یادگیری ترجمهی آنها،به تفسیر آنها هم مراجعه کنید.(۵)
احترام قهرمانان قرآنی:
اگر بخواهید قرآن در خانهها،بین بچهها،بین بزرگترها،بین زن-مردها رواج پیدا کند، بایستی قهرمانان قرآنی را احترام کنید.این است که ما به اینها احترام میکنیم.اینها حامل قرآناند، اینها عزیزند.(۶)
مهندسی رفتار قرآنی:
از یکی از همسران پیامبر اکرم خواستند که آن بزرگوار را توصیف کند،در جواب گفت»کان خلقه القرآن«یعنی قرآن مجسم بود(۷)شما قراء در توجه دادن مستعمان خود به مضامین قرآن نقش زیادی دارید.(۸)چقدر خوب است که برخی آیات کریمه که مناسب حال امروز مسلمین است در تلاوتهای شما کثیر التردد باشد(۹)با روش-منش خودتان کاری کنید که دیگران،شوق به فراگیری قرآن پیدا کنند،قرآن در همه مسائل زندگی،سخن گویا،شفاف، راهنما،راهگشا-گره باز کن دارد،که اگر انسانها با قرآن انس بگیرند-معنای قرآن را بفهمد،به تدریج این مفاهیم در ذهنها مستقر و تبدیل به ذهنیت تثبیت شده جامعه(رفتار قرآنی) خواهد شد.(۱۰)
جهتگیری مطلوب سازمان اوقاف و امور خیریه:
سازمان اوقاف-دستاندرکاران که میخواهید برای تفسیر برنامهریزی کنید،مراقب باشید از چه کسی تفسیر را فرا میگیرید،این مهم است... مراقب باشد تفسیر را باید از منبع مطمئن گرفت. آب را باید از سرچشمهی زلال نوشید.اگر به تفسیر اعتماد میکنید؛به تفسیر صحیح اعتماد کنید تا قرآن بتواند هدایت خودش را روشن کند.(۱۱)
گسترش مسابقات قرآنی:
مسابقه در همه خیرات،در همه کارهای خیر، مورد توصیهی قرآن-معارف اسلامی است. علت هم این است که در تسابق-مسابقه همهی استعدادها-توانهای پنهان انسان بروز پیدا میکند.بنابراین بنده مسابقات قرآن را کار بزرگی میشمارم.(۱۲)
محور قرار دادن معارف-هدایت قرآنی در مباحث-تحقیقات علمی:
از جمله طرحهایی که دربارهی قرآن باید انجام بگیرد-جای آن در دانشگاههاست همین است که ببینیم در قرآن چه موضوعاتی از موضوعات باب زندگی امروزی مطرح شده است که ما هنوز این را نمیدانیم.(۱۳)باید خود قرآن-حدیث و متون اصلی اسلام را به دانشگاه وارد کنند و جوانان-دانشجویان را با آن آشنا کرد.(۱۴) بشریت در صدر اسلام به برکت عمل به قرآن،در علم،در اخلاق،در عمل-در پیشرفتهای گوناگون مادی-معنوی اوج پیدا کرد،(۱۵) قرآن همیشه زنده است،قرآن،نیازهای انسان را مورد توجه قرار میدهد،قرآن در هر عصری میتواند بهترین نسخهی سعادت انسانها باشد. قرآن،مشکلات-گرههای فکری،مشکلات روحی-عاطفی را حل میکند.(۱۶)امروز فرصتی تاریخی-استثنایی است برای اینکه قرآن در هدایت فکر-عمل انسانها قدرت-چیرگی خود را نشان دهد،اما این متوقف است...تا اینکه ما خود،به چشمهی جوشان معارف-هدایت قرآن دست یابیم،قرآن را بفهمیم،در آن تدبر کنیم-آن را محور بحث-فحص سازیم.(۱۷)
پی نوشتها:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(۱)-حدیث ولایت ج 7 ص 36
(۲)-حدیث ولایت ج 7 ص 36
(3)-در گفتار با هیأت تحریریه( مجلات قرآنی)
(۴)-مراسم اختتامیه مسابقات قرآن کریم 74/10/4
(۵)-حدیث ولایت ج 4 ص 45
(۶)-دیدار با جمعی از قاریان قرآن 78/9/20
(۷)-اختتامیه پانزدهمین دوره مسابقات بین المللی قرآن کریم
(۸)-حدیث ولایت ج 4 ص 27
(۹)-حدیث ولایت ج 3 ص 308
(۱۰)-دیدار با دانش آموزان قرآنی استعدادهای درخشان 79/2/13
(۱۱)-اختتامیه شانزدهمین دوره مسابقات قرآن 20/8/78
(۱۲)-دیدار با دانشجویان شرکت کننده در مسابقات قرآنی 22/2/78
(۱۳)-در محضر ولایت ص 57
(۱۴)-همان ص 59
(۱۵)-دیدار با دانشجویان شرکت کننده در مسابقات قرآن 22/2/78
(۱۶)-همان
(۱۷)-حدیث ولایت ج 2 ص 218